مواد اولیه‌ای که در صنعت پلاستیک به عنوان پلیمرها مصرف می‌شوند از ویژگی‌های متنوعی برخوردار هستند که گاه در کنار این ویژگی‌ها ضعف‌هایی نیز دیده می‌شود. با پیشرفت صنعت پلاستیک، موادی چون کامپاند و مستربچ تولید شدند تا در ترکیب با مواد اولیه پلیمری به بهبود سطح کیفیت آن‌ها و از بین بردن ضعف‌های موجود در آن کمک کنند. کامپاند پلیمری یکی از روش‌های جایگزین استفاده از مستربچ است که خود از ترکیب پلیمر به همراه افزودنی‌ها و پودرهای دیگر تولید می‌شود. همراه ما باشید تا در این مقاله به بررسی نحوه تولید کامپاند بپردازیم.
آشنایی با کامپاند پلیمری
بهتر از بیش از بررسی روش تولید کامپاند با این ماده و ویژگی‌های آشنا شوید. کامپاند‌ها در انواع مختلفی تولید می‌شوند تا پاسخگو نیاز تمامی صنایع باشند. معمولا این ماده از ترکیب چند پلیمر با افزودنی‌های مختلف ایجاد می‌شود تا با ویژگی‌های جدید و منحصر به فرد خود، باعث بهبود خواص پلیمر و ارتقا سطح کیفیت آن شود. برای ساخت کامپاند مانند مستربچ از سه جز پایه پلیمری، عامل سازگارکننده و افزودنی شیمیایی استفاده می‌شودکه عملکرد صحیح هر یک از این اجزا در کنار هم باعث کاربردی شدن کامپاند در صنایع مختلف می‌شود. تولید کامپاند در پایه‌های پلیمری مختلف به این جهت انجام می‌شود که پایه پلیمری کامپاند و مواد اولیه محصولات تولیدی، باید باهم مشابه باشند تا ترکیب آن‌ها به صورت سازگار عمل کند. افزودنی مهم‌ترین جزء یک کامپاند است که تمام ویژگی‌های کامپاند از آن نشات می‌گیرد و در آخر باید گفت که وجود سازگار کننده به سازگاری بین پایه پلیمری و افزودنی‌ها کمک می‌کند تا ترکیب این اجزا در کنار هم یکنواخت باشد و کیفیت لازم ایجاد شود.
نحوه تولید کامپاند
تولیدکننده کامپاند، این محصول را طی مراحل مختلفی در خط تولید آماده می‌کند. می‌توان گفت که دستگاه‌های متعددی در این خط تولید وجود دارد که عملکرد صحیح آن‌ها در کنار یکدیگر به تولید کامپاند باکیفیت کمک می‌کند. پس بهتر است قبل از شناسایی نحوه تولید کامپاند از کیفیت دستگاه‌های تولید و همچنین مواد اولیه آن اطمینان حاصل کنید. به طور کلی از فرایند ساخت کامپاند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
در ابتدا پلیمر پایه و افزودنی‌ها ترکیب شده و سپس به دستگاه اکسترودر انتقال می‌یابند. در این مرحله بسیار مهم است که مواد به خوبی در دستگاه ذوب شده و یکنواخت شوند.
بعد از فرآیند ذوب مواد، باید آن‌ها را به وسیله سیستم خنک کننده سرد و خشک کنند تا به حالت جامد درآید.
سپس ترکیبات جامد برای برش آماده شده تا به حالت گرانولی تبدیل شوند. در این مرحله باید به دقت برش انجام شود تا گرانول‌ها در اندازه‌های مشابه تولید شوند. در واقع کیفیت ساخت کامپاند به یکپارچگی اندازه‌های گرانول‌های تولیدی آن وابسته است.
به خاطر داشته باشید که عوامل مختلفی چون عملکرد دستگاه، کیفیت مواد اولیه، نوع تجهیزات و… بر کیفیت کامپاند تولیدی تاثیر می‌گذارد که باید کیفیت لازم در تمامی این فاکتور‌ها لحاظ شود.
عوامل تاثیرگذار بر نحوه تولید کامپاند
همانطور که پیشتر اشاره شد، کامپاند از سه جز تشکیل شده است که تاثیرگذار ترین آن‌ها در فرایند تولید کامپاند، پایه پلیمری و افزودنی‌ها هستند. پلیمرها انواع گوناگونی دارند که هر یک در جرم مولکولی متفاوتی تولید می‌شوند. همچنین استفاده از افزودنی‌ها در ساخت کامپاند به کاربرد و نوع پایه پلیمری آن وابسته است که باعث ایجاد شرایط متمایزی برای تولید کامپاند می‌شوند. بنابراین تولیدکننده کامپاند نمی‌تواند از یک شیوه برای تولید انواع کامپاند پلیمری استفاده کند. بلکه باید اطلاعات کافی از دو جز قید شده و شرایط هر یک کسب کند و با کمک متخصصان نسبت به تولید کامپاند در شرایط مطلوب اقدام نماید. علاوه بر مواد اولیه، شیوه عملکرد دستگاه نیز تاثیر مهمی در تولید کامپاند دارد. از میان مراحل مختلف تولید کامپاند، ذوب مواد اولیه به کمک ماردون از اهمیت بالایی برخوردار است. بنابراین قطر ماردون با تاثیر بر عملکرد دستگاه، ظرفیت تولید را تعیین می‌کند. در موتورهایی با قدرت بالا، قطر ماردون و سرعت گردش آن بیشتر شده و حجم تولید کامپاند بالا می‌رود.
تولید کامپاند در انواع متنوع
حال که صحبت از انواع مختلف پایه پلیمری کامپاند و افزودنی‌های آن شد، بهتر است با کاربردهای مختلف کامپاند پلیمری و انواع آن آشنا شوید تا برای انتخاب این محصول دچار سردرگمی نشوید.
کامپاند پلی اتیلن
کامپاند پلیمری پلی اتیلن از ترکیب پایه پلیمری پلی اتیلن و افزودنی دوده تهیه می‌شود که مقاومت بالایی در برابر اشعه خورشید دارد. به سبب مزایا ترکیب این مواد، افزودن این کامپاند به مواد اولیه پلیمری باعث شکل پذیری بهتر آن می‌شود. تولید کامپاند در این نوع، بیشترین فروش را در بازار دارد و معمولا برای تهیه لوله آبرسان و اتصالات لوله استفاده می‌شود.
کامپاند پلی پروپیلن
این نوع کامپاند وابسته به افزودنی موجود در آن به گروه‌های مختلفی چون کامپاند تقویت شده با الیاف شیشه، کامپاند پلی پروپیلن با تالک و… تقسیم می‌شود که کاربرد گسترده‌ای در صنایع مختلف دارند. پلی پروپیلن یکی از پلیمرهای پرمصرف در صنعت است که کامپاند بر پایه این پلیمر نیز جایگاه ویژه‌ای در صنایع دارد. تولید کامپاند پلی پروپیلن برای صنایعی چون لوازم خانگی، لوله اتصالات، قطعات خودرو و… از اهمیت بالایی برخوردار است.
کامپاند تقویت شده از الیاف شیشه
الیاف شیشه در ترکیب با پایه پلیمری پلی پروپیلن از خواص منحصر به فردی برخوردار می‌شود که در ترکیب با مواد اولیه به بهبود خواص فیزیکی و مکانیکی آن و همچنین تعادل میان خواص کمک می‌کند. در تولید کامپاند از نوع تقویت شده با الیاف شیشه، وجود سازگار کننده اهمیت زیادی دارد تا باعث ترکیب سازگار پایه پلیمری و الیاف شیشه شود. در این حالت سازگارکننده به نقش آفرینی الیاف شیشه در استفاده از این کامپاند کمک زیادی می‌کند.
کامپاند مهندسی
در صنایع مهندسی فاکتورهای مختلفی چون مقاومت بالا در برابر سایش، استحکام مکانیکی، طول عمر بالا و…. مورد توجه زیادی قرار می‌گیرد. بنابراین در تولید قطعات مهندسی همواره سعی می‌شود، ضعف مواد اولیه برطرف شده و محصول تولیدی از مقاومت کافی برخوردار باشد. بنابراین تولیدکننده کامپاند با تولید کامپاند مهندسی گام موثری در این صنعت برداشته است. در واقع کامپاند مهندسی به تولید قطعات جدید مطابق با نیاز مشتریان در قالب فاکتورهای مهندسی کمک می‌کند.
جمع بندی
تولید کامپاند پلیمری تاثیر زیادی بر کیفیت محصولات پلاستیکی تولید شده در صنایع مختلف دارد و باعث افزایش کیفیت و کاهش هزینه‌های تولید می‌شود. این مزایا در کنار برطرف کردن ضعف مواد اولیه پلیمری، باعث شده است که این ماده از اهمیت بالایی در تولیدات برخوردار شود. ما در این مقاله به نحوه تولید کامپاند و عوامل تاثیرگذار بر آن آشنا شدیم. بهتر است برای آشنایی بیشتر با شیوه ساخت کامپاند از متخصصان این رشته یا شرکت‌های تولیدکننده کمک بگیرید.